سوال – در مورد روزه از کتاب رساله ی سجادیه توضیحاتی بفرمایید .
پاسخ – امام سجاد(ع) می فرماید: اما حق روزه ، روزه پرده و حجابی است که خداوند بر زبان ،گوش ،چشم ،عورت و شکم تو کشیده است بخاطر اینکه تو را از آتش مصون بدارد و در حدیث نبوی هم امده که روزه سپر آتش است . اگر اعضای بدن تو در پس این حجاب آرام گرفت امیدوار باش که مصونیت یافتی . اگر آنها را رها کردی که به پریشانی و حرکات خارج از قاعده شان ادامه بدهند و پرده و حجاب را بالا بزنند ، اگر بیجا و از روی شهوت نظر بکنند و پا را از حدود تقوای الهی بیرون بگذارند ، ایمن مباش که آن پرده دریده بشود و از آن خارج بشوی .
ما در این یازده ماه کارهای خلاف زیادی انجام داده ایم ، چون خدا ما را دوست دارد می خواهد ما را بنده ی خویش قرار بدهد و چون خودش مهربان است ، دنبال راهی می گردد که ما را از پیامدهای کارهای بدمان نجات بدهد . بعضی ها فکر می کنند که خدا دنبال بهانه ای می گردد که ما را به جهنم بفرستد . اگر انسان کمی به خدا نزدیکتر بشود می بیند که خدا دنبال بهانه ای می گردد که ما را به بهشت بفرستد . وقتی انسانی از دنیا می رود خدا می گوید که برای او نماز میت بخوانید . بگویید : خدایا ما جز خوبی از این انسان سراغ نداریم حتی اگر انسان خیلی بدی هم بوده است . خدا می خواهد بهانه ای پیدا کند و او را پیش خودش بیاورد. اگر چهل نفر شهادت بدهند که فردی خوب بوده خدا هم قبول می کند . گاهی کوهی را به کاهی می بخشد. ماه مبارک رمضان از همان بهانه هاست . مولوی می گوید : بار دگر آن دلبر عیار مرا یافت سرمست همی گشت به بازار مرا یافت ، پنهان شدم از نرگس مخمور مرا دید بگریختم از خانه ی خمار مرا یافت ، چون آهو از آن شیر رمیدم به بیابان آن شیر گه صید به کُه سار مرا یافت ، پنهان شدنم چیست ؟ کز او جان نبرد کسی بگریختنم چیست که صد بار مرا یافت ، جامی که برد از دلم مازار به من داد آن لحظه که آن یار کمان آزار مرا یافت . حدیث داریم که دنیا بازار است و مولانا می گوید که من در این بازار من گم شده بودم و بالاخره من را پیدا کرد . ما انسانها با اعمال مان از چشم خدا پنهان شدیم و او من را در مجلس گناه پیدا کرد . خدا یک صیدگاه هایی دارد و یکی از صیدگاه های خدا ماه رمضان است . خدا خسته نمی شود که ما را پیدا بکند . ما را پیدا کرده است که دست نوازشی بر سر ما بکشد . امام می فرماید که تو باید بدانی که ماه رمضان یک جلیقه ی ضد گلوله است ، یک حجاب و پرده ای است که می خواهد این را به زبان ،گوش ، چشم ، عورت و شکم تو بزند تا تو را از جهنم نجات بدهد . خدا می خواهد آن آتشی که خودت با دست ، گوش ، دل و زبانت بپا کردی قرآن می فرماید که آتش از دل شما زبانه می کشد . نظامی می گوید که بد میندیش گفتمت پیشی عاقبت بد کند بد اندیش . فکر بد را از دلت بیرون کن ، فکر بد آخر به عمل بد منتهی می شود . این جهنم را تو خودت برای خودت درست کردی . مگر قاضی شما را به زندان می برد ؟ خیر . اعمال خودتان شما را به زندان می برد . اگر دل کسی را سوزاندی ، دل تو را می سوزانند . تو هرگز رسیدی به فریاد کس که امروز می خواهی فریادرس . فریاد رس به فریاد کسی می رسد که به فریاد کسی رسیده باشد . گاهی والدین به دخترشان می گویند که با این پسر معتاد ازدواج نکن زیرا زندگی ات را به آتش می کشی . می گوییم : کاری نکن که آتش در زندگی ات بیاید ، اگر با رفیق بد بگردی خودت را به آتش می کشی . اینها در ادبیات ما بکار رفته است و درست هم هست . خدا هم می گوید که با اعمال و رفتارتان برای خودتان جهنم درست نکنید . مولانا می گوید : چون زخشم آتش تو بر دلها زدی مایه ی نار جهنم آمدی . امام می فرماید که به ماه رمضان به دید رحمت خدا نگاه کن . کسی می گوید که چهل سال است که من روزه نگرفته ام ، اشکالی ندارد خدا می خواهد من را پیدا کند و امسال روزه بگیرم . خدا نمی خواهدکه ما خجالت بکشیم ، خدا می خواهد دست ما را بگیرد . خدا برای دستگیری ما آماده است . گاهی در چراغ قرمز که ایستاده ای گداها می آیند و انسان چون حوصله ندارد اصلا به آنها نگاه نمی کند . او به ده تومان هم قانع است اما شما حاضر نیستی که به او ده تومان هم بدهی . یک وقت نذر می کنی و صدقه ای می دهی که حاجتت برآورده بشود و آن وقت در پشت چراغ قرمز ، شما دنبال یک گدا می گردی تا یک هزار تومانی بدهی . در آن موقع شما قدراو را داری . در ماه رمضان هم این جوری است . خدا هزار تومانی های مغفرت و رحمت خودش را آماده کرده است و دنبال گدا می گردد . گر گدا کاهل بود تقصیر صاحب خانه چیست . امام سجاد (ع) خودش به یک حدیث استناد می کند . می فرماید که در حدیث پیامبر هم این را می فرماید که روزه سپر آتش است . در قدیم اگر کسی می خواست به جنگ برود باید سپر داشت و اِلا تیر مستقیم به او می خورد . روزه یک عبادت بی صداست . خدا تنها موجودی است که صدا ندارد . در ضرب المثل می گوییم که چوب خدا صدا ندارد . خود خدا هم صدا ندارد ولی همه جا هست . خدا موجودی است که صدا ندارد ولی صدایش از همه بلندتر و گوش نوازتر است . مشکل از گوش ماست . چون خدابی صداست از اعمال بی صدا خوشش می آید. نماز بخصوص نماز جماعت خیلی صدا دارد ، قدیم چاوشی می خواندند که طرف می خواهد حج برود و وقتی هم که برمی گشتند ولیمه می داند که حاجی شده اند، صدقه صدا دارد اما روزه صدا ندارد. ممکن است در خانه ای فردی روزه باشد و اهل خانه هم خبردار نشوند . در روزه انسان می تواند راحت حقه بازی کند ، روزه را بخورد و کسی متوجه نشود . بخاطر همین روایت داریم که فرد روزه دارد دو عید دارد .یکی از آنها عید فطر است و یک عید آن لحظه ی افطار است و همان لحظه هم دعا مستجاب می شود . دعای لحظه ی افطار هم این است که خدایا من این روزه را بخاطر تو گرفتم . در جمهوری های سابق شوروی مسلمان زیاد بودند و کمونیست ها بشدت با آنها مقابله می کردند . آنها متوجه شده بودند که مسلمانان سحری بلند می شوند . در آن هنگام مامور گذاشته بودند که اگر دیدند در آن ساعت چراغ خانه ای روشن شد آنها را دستگیر بکنند . آنها در خاطراتشان نوشته بودند که وقتی شب می خواستند بخوابند سحری را آماده می کرند و در جایی می گذاشتند و در سحر به آرامی در آنجا می نشستند و سحری می خورند که کسی متوجه نشود. الان بعد از هفتاد سال ، مسجدها و کلیساها دوباره برپا شده است . این اوج بندگی است . پس مشخص می شود که خدا در این ماه رحمت هایی دارد که می خواهد با این خلاف هایی که ما کردیم گرفتار نشویم

سوال – در ادامه رساله حقوق امام سجاد (ع) در مورد روزه توضیحاتی بفرمایید .
پاسخ – در قرآن آیه روزه هست . در سوره بقره می فرماید : یا ایها الذین امنوا کتب علیکم الصیام . لحن این آیه خیلی ملایم است . خدا در قرآن خطاب های مختلفی دارد . مثلا یا ایها الناس ، قل یا ایها الکافرون ، قتل الانسان : مرگ بر شما انسانها . انسانی بچه اش را به اسم صدا می زند اما گاهی می گوید : پسرم ، عزیزم ، عزیز دل پدر . یا ایها الذین امنوا یعنی عزیزم ، نور چشمم . کتب علیکم الصیام . کتب فعل مجهول نوشته شدن است .یعنی نوشته شد بر شما روزه . مثل مادری است که می خواهد برای بچه اش واکسن بزند و به بچه اش می گوید که عزیزم بخشنامه شده است که همه ی بچه ها باید واکسن بزنند ببین همه ی بچه ها این واکسن را می زنند. خدا خواسته با کمال مهربانی این جمله را بگوید . گرفتن روزه آن هم در عربستان با آن گرما خیلی سخت بوده است . فرد باید کشاورزی کند ، نانوایی در کنار تنور آتش بکند ، در جنگ شرکت کند ، ... و روزه بگیرد. خدا می فرماید که یهودیان و مسیحیان هم روزه داشته اند ، این برای تقوای خودتان است . تنها ویزای ورود به بهشت تقوا است. ان اکرمکم عندالله اتقکم . بعد می فرماید : مدتی بیشتر نیست . حالا اگر کسی بیمار یا مسافر است روزه نگیرد ، اگر پی مرد یا پیر زن است یا بچه شیر می دهد روزه نگیرد . امام می فرماید : خودت را در پشت این سپر روزه پنهان کن . این می تواند تو را حفظ کند . اگر این کار را کردی امید فراوانی داشته باشد که نجات پیدا کردی .این روزه آتش نشان است و آتش ها را خاموش می کند . اگر جایی آتش بگیرد ، بعد از حاموشی آتش ویرانه های آن برجا می ماند . ولی این آتش جوری خاموش می شود که هیچ اثری برجا نمی گذارد . می فرماید : اگر روزه نگرفتی و خودت را پشت این روزه پنهان نکردی دیگر در امان نباش ، انسان باید خیلی بدبخت باشد که در کنار این ماه قرار بگیرد و از برکات آن بهره مند نشود .