سلام و درود بر شما ، که می خواهید غبار غفلت و نسیان ، از چهره ی (( امر به معروف و نهی از منکر )) بزدایید و این عظیم ترین فریضه ی الهی را از غربت در آورید .در سایه ی احیای این فریضه ، فرایض دیگر هم حیات می یابد و جان می گیرد .خوبان و پاکان در خوبی و پاکی تشویق می شوند و خطا کاران و بدان ، عرصه را بر خویش تنگ می بینند .
مجرمان و گنهکاران ، فضای جامعه را بر پاکان تنگ و آلوده می سازند و آنان را از حق داشتن محیطی دور از مفاسد محروم می کنند امر به معروف و نهی از منکر ، حق همه ی کسانی است که می خواهند در محیط و فضایی سالم و دور از بدی ها و گناهان زندگی کنند ، هم حق آنان و هم وظیفه ی آنان است . اگر جلو جرقه های فساد گرفته نشود ، جامعه را آتش فساد فرا می گیرد .اگر به تبهکاران و مفسدان اعتراض نشود ، در تباهی و فساد ، گستاخ تر می شوند . جامعه ای زنده است که این نظارت و امر و نهی و حساسیت ، در آن زنده باشد . بی تفاوتی و بی مسئولیتی در برابر ناهنجاریها و بی بندو باری ها و فساد گستری ها ، نشانه ی بی حسی و رخوت در عصبهای ایمان و وجدان است .
مگر می شود کسی به سلامت خود و خانواده اش حساس و علاقمند باشد ، ولی نسبت به مفاسد اجتماعی و افراد خطاکار و رواج گناهان بی تفاوت باشد ؟
هر کس نسبت به خوبی ها و بدی ها و مصالح و مفاسد ، حساس تر و مسئول تر باشد به همان اندازه زنده تر است .
جلوگیری و برخورد عملی نسبت به جرائم و مفاسد و مفسدان کار حکومت و نظام است .
اما … نفرت و بیزاری قلبی و (( تذکر لسانی )) وظیفه همه است مهم آن است که این موضوع ، در میان افراد جامعه به یک فرهنگ تبدیل شود فرهنگ عمومی !!کار ستاد احیاء امر به معروف و نهی از منکر ، نه اقدام عملی ، بلکه احیای این فریضه و جریان سازی در جامعه است تا هر کس خود را مسئول بشناسد و بی تفاوت نباشد و فرهنگ (( به من چه )) رخت بربندد.
برادران و خواهران عزیز و با ایمانی که در این مسیر و برای این هدف مقدس می کوشند به تعبیر مقام معظم رهبری ، در محدوده ی (( تذکر لسانی )) وظیفه دارند و باید بکوشند تا این مرحله را به سطح جامعه و عموم افراد بکشانند و از غربت و انزوا در آورند . رهبر عزیز و بزرگوارمان ، بارها و بارها ، در جلسات و دیدارهای خصوصی یا سخنرانیهای عمومی بر این مسئله تاکید فرموده اند و به جد ، از ما خواسته اند که این مرحله از امر به معروف و نهی از منکر را که وظیفه همگانی است و بر همه ، هم لازم است و هم ممکن ، رواج دهند و به فرهنگ عمومی تبدیل کنند و از برخورد فیزیکی و حتی درگیری لفظی هم بپرهیزند فقط تذکر دهند و بگذرند .
آنچه می خوانید ، گلچین و گزیده هایی از توصیه های مقام ولایت است تا نسبت به این وظیفه ی شرعی و انقلابی جدی تر بنگریم و با حضور کارساز و اثر گذار در این میدان ، به تکلیف خود عمل کنیم .
در جامعه ی اسلامی ، تکلیف عامه ی مردم امر به معروف و نهی از منکر با زبان است 000 چیزی که جامعه را اصلاح می کند همین نهی از منکر زبانی است . اگر مردم به آدم بدکار ، خلافکار ، کسی که اشاعه ی فحشا می کند و می خواهد قبح گناه را از جامعه ببرد بگویند و ده ، صد یا هزار نفر و به طور کلی افکار عمومی جامعه روی وجود و ذهن او سنگینی کند این برای او شکننده ترین چیزهاست .
من می گویم مردم باید این روحیه را پیدا کنند مردم همانطور که نماز را واجب می دانند باید امر به معروف را واجب بدانند .فریضه ی امر به معروف و نهی از منکر در مرحله ی زبانی آن ، وظیفه ی عموم مسلمین است و اختصاص به گروه و سازمان خاص ندارد . ائمه محترم جماعات و نمازگزاران مساجد نیز می توانند و موظفند به هر اندازه در وسع آن هاست در انجام این وظیفه ی بزرگ اقدام نمایند .
خدای متعال در زبان این اثر را قرار داده است در امر و نهی این اثر را قرار داده است ما چرا این حکمت الهی را درک نمی کنیم و حاضر نیستیم از این ابزار عظیم الهی استفاده کنیم ؟
حرف بزنید ، بگوئید ، یک کلمه بیشتر هم نمی خواهد ، لازم نیست سخنرانی کنید کسی که می بیند خلافی را مرتکب می شود دروغی را ، غیبتی را ، تهمتی را ، کینه ورزی نسبت به برادر مومن را ، بی اعتنایی به محرمات دین را ، بی اعتنایی به مقدسات را ، اهانت به پذیرفته های ایمانی مردم را ، پوشش نامناسب را ، هرکدام از این کارها را کسی انجام داد یک کلمه ، لازم نیست با خشم باشد یک کلمه ی آسان بگویید (( این کار شما خلاف است نکنید )) شما بگوئید ، دیگری بگوید ، دیگری بگوید ، گناه در جامعه می خشکد . تاثیر امر و نهی زبانی اگر انجام بگیرد از تاثیر مشت پولادین حکومتها بیشتر است .
شما به غیر از زبان ، هیچ تکلیف دیگری ندارید نهی از منکر برای مردم ، فقط زبانی است البته برای حکومت اینطور نیست 000 البته منکر را باید بشناسید. چیزهایی ممکن است به نظر شما بعضی منکر بیاید در حالی که منکر نباشد باید معروف و منکر را بشناسید .آنچه مسئولیت شماست مسئله زبانی است یعنی شما باید کاری کنید که مردم امر و نهی زبانی را که مهمترین عامل و حتی از جهاد بالاتر است .
یعنی تاثیر از جهادی که توپ و تفنگ و بمب اتم است بیشتر است .انجام بگیرد و تحقق پیدا کند منتهی مردم که امتحان نمی کنند . یک بار امتحان کنند تا ببینند اگر نشد !000 جوانهای ما دلشان می خواهد که وقتی ما گفتیم امر به معروف کنید یک خنجر به دستشان بدهیم بگوییم اگر نشد بزن ! در حالی که این زدن یک کار دیگری است من اصلا این کار را از تو نخواسته ام من مرحله دوم را که زبانی است از تو می خواهم اگر همین کار انجام بگیرد و شما بتوانید به مردم تفهیم کنید که اگر کار خلافی دیدند بگویند : آقا نکن و بروند ده نفر بگویند نکن و بروند اگر کسی طاقت پیدا کرد این خلاف رادوباره انجام دهد نمی تواند بکند اینکه می بینید وقتی شما دوبار یا سه بار گفتید ( نکن ) او عصبانی می شود و می آید یقه ی شما را می گیرد پیداست این ضربه شکننده است اگر شکننده نبود عصبانیت نداشت .ناهی از منکر بگوید نکن و برود چرا می ایستد و می گوید نکن و دست به یقه می شود آن دست به یقه مرحله ی سوم است ما آن را از اینها نخواستیم .
شما ستاد امر به معروف و نهی از منکر نباید باشید ستاد ( احیاء ) امر به معروف و نهی از منکر باید باشید 000 امر به معروف متعلق به همه مردم است مگرمی شود یک ستاد ده نفره بنشینند سازماندهی ستادی امر به معروف در سطح کشور را بکنند ؟ شما بخواهید امر به معروف و نهی از منکر را در جامعه احیا کنید این ، آن است که من خواستم بارها به طور مکرر گفته ام و متاسفانه به گوش افراد هم این حرف نمی رود 000 شما احیاء امر به معروف و نهی از منکر باشید تا سازماندهی امر به معروف و نهی از منکر .
این سه مرحله را که وجود دارد ( قلبی ، زبانی ، عملی ) شما باید اینها را احیاء کنید و عمده و اساس قضیه و از همه مهمتر مرحله ی دوم است که می تواند همه ی اوضاع و احوال را به کل منقلب کند .
باید نگاه کنید ببینید کدام منکر باید نهی شود کدام منکر حالا باید نهی شود ؟ کدام منکر واقعا منکر خطرناکی برای ماست ؟ 000 ما باید ببینیم که چه چیز هست که در مقابل سلطه ی اشرار است ؟ آن امر به معروف و نهی از منکر برای ما لازم است مصداقش را شما باید پیدا کنید مواردش را شما باید پیدا کنید بینش سیاسی لازم است 000 شما در این قضیه آن درک سیاسی را به کار بگیرید ( نه اینکه ) چشم را ببندید و فقط یک شعار نهی از منکر بدهید !
اگر کلام از زبان شخص خاصی اثر دارد نه دیگران . امر به معروف و نهی از منکر نسبت به آن شخص واجب عینی است
اگر با اشاره ، خلافکار دست از خلاف برمی دارد برخورد شدید و بیش از این که توهین به او باشد جایز نیست .
اگر نهی ما از حجم گناه می کاهد ولی گناه را ریشه کن نمی کند باز هم واجب است در امر به معروف و نهی از منکر ، لازم نیست که صد در صد به نتیجه برسیم حتی اگر یک درصد اثر داشت واجب است .
اگر به خاطر نهی ما ، دست از گناه بزرگ بر می دارد ولی گناه کوچک انجام می دهد باز هم واجب است .
اگر نهی مکرر موثر است تکرار واجب است .
اگر امر و نهی دسته جمعی موثر است به صورت دسته جمعی واجب است .
اگر سکوت ما سبب جرات بیشتر گناهکاران می شود سکوت حرام است .
اگر امر و نهی ما در خلافکار اثری ندارد ولی در دیگران موثر است امر و نهی واجب است .
اگر سکوت ما سبب وهن اسلام ، یا ضعف عقاید مسلمانان شود سکوت حرام است .
اگر رفت و آمد با گناهکار ، از مقدار گناه می کاهد این رفت و آمد واجب است .
اگر رفت و آمد با گناهکار ، بر بعضی افراد خانه اثر موقت می گذارد این رفت و آمد واجب است .
اگر قطع رابطه با گناهکار ، او را از گناه باز می دارد این قطع رابطه واجب است .
اگر رفت و آمد با کسی ، او را در گناه جسورتر می کند این رفت و آمد حرام است .
منابع :
1) سخنرانی مقام معظم رهبری در جمع اعضای ستاد احیاء امر به معروف و نهی از منکر13/8/70 و پرسش و پاسخ دانشجویان دانشگاه تهران 22/2/77
2) نظرات حضرت امام خمینی (ره ) در تحریر الوسیله
التماس دعا
