قبل از اینکه به بحث اجرایی یادواره ی شهدا و چگونگی برگزاری یک یادواره ی شهدا بپردازم بحث کوتاهی را در خصوص تاریخچه ی برگزاری یادواره شهدا خدمتتان بازگو می کنم.
تاریخچه ی یادواره های شهدا :
اگر ما از سال 70 تا 80 را دهه ی اول، از 80 تا 90 را دهه ی دوم و از 90 تا 1400 را دهه ی سوم بنامیم روند یادواره ها در این زمان به این صورت بوده است:
در سه سال اول برنامه های مربوط به شهدا بیشتر حول نوحه خوانی و روضه خوانی و بازگو کردن خاطرات آنها بوده است. که الحق مردمان آن زمان این امر را به خوبی برگزار کردند. (منظور سالهای 67 تا 70 است)
در دهه ی اول یعین بین 80 تا 70 شکافی بین شهدا افتاد و یادواره ها به حالت های گوناگون برگزار شد. (حرفم را به اشتباه نگیرید، منظورم روند برگزاری یادواره هاست!) اگر شهید مسئول بود یا در جایی فعالیت می کرد آن ارگان به دنبال جلوه نمایی بود. از این رو شهدایی که کم سن و سال یا سرباز بودند در این یادواره ها جایی نداشتند.
یادواره های دهه ی اول همانند سه ساله ی اول بود با تغییراتی کوچک، مثلاً برخی یادواره ها به جای مسجد در سالن های همایش و با حضور مدعو برگزار می شد که حاله ای از یادواره های دهه ی دوم را نشان می دادند.
در دهه ی دوم یعنی بین سال های 80 الی 90 شمسی ، شکاف بین شهدا با انجام کار فرهنگی از طرف ارگان های مختلف و چاپ و نشر کتاب ها و مجلات مختلف در خصوص دفاع مقدس، کمتر و کمتر شود. یعنی همه ی شهدا را مثل سال های ابتدایی دیدند؛ برای همه ی آن ها یادواره ای به خصوص و درخور توجه برگزار کردند. که از این حیث بسیار مورد توجه قرار گرفته بود.
در این دهه در انتهای مراسم به نوحه خوانی می پرداختند، آن هم نه برای خود شهید بلکه برای امام حسین (علیه السلام ) و دیگر ائمه ی معصومین، که از این حیث پیشرفت قابل توجهی کرده بودند.
با گذشت سال ها یعنی در همین سال هایی که ما در آن هستیم، افراد به فکر زیبایی و ظریف کاری در نشان دادن فرهنگ دفاع مقدس افتادند. که در این خصوص می توان به برخی نمایشگاه های دفاع مقدس و یادواره های شهدا اشاره کرد.
حال باید چگونه یادواره ای برگزار کنیم؟
ما باید با در نظر داشتن سبک و سیاق دهه ی دوم یادواره های شهدا به سوی یادواره های دهه ی سوم بپردازیم.
دهه ی سوم دهه ی نشر دفاع مقدس است. زیرا دفاع مقدس و شهدا در دل و جان بچه های انقلاب رخنه نکرده است. و هم اکنون بچه های انقلاب عملاً برگزاری این یادواره ها را در دست گرفته اند، لذا شناخت کافی و وافی از آن ندارند. در نتیجه نیازمند برنامه های ظریف فرهنگی برای نشر دفاع مقدس در کنار برگزاری یادواره شهدا هستیم. که انشاءالله به اختصار به توضیح چنین برنامه هایی می پردازم.
برگزاری یادواره شهدا :
تبلیغات :
1. بنرهای تبلیغاتی که در سراسر منطقه ی برگزاری یادواره شهدا نصب خواهد شد
2. پوستر های تبلیغاتی که همچون بنر در منطقه برگزاری یادواره شهدا نصب خواهد شد.
3. کارت دعوت برای خانواده های شهدا
نکته : لازم به ذکر است که طرح مربوط به یادواره ی هر سال یک طرح به خصوص باشد که تمامی طرح ها بر اساس آن طراحی شود. زیرا در این صورت مردم منطقه نسبت به طرح یادواره شهدا شرطی شده و همیشه با یک نگاه به یاد آن می افتند.
4. تبلیغات سایبری : این بحث یکی از نکات ظریفی است که باید به هنگام برگزاری هر یادواره شهدا به آن بپردازیم. این تبلیغات به دوصورت انجام می پذیرد. اول اطلاع رسانی به سایت ها خبری و تحلیلی و فرهنگی ، و دوم میل زدن به دوستان و آن ها به دوستان خود. لذا در این صورت نیز موج جدیدی از تبلیغات در جامعه ی اطراف جاری و ساری می شود.
نکته : تبلیغات سایبری بیش از اینکه جنبه ی تبلیغاتی اش اهمیت داشته باشد جنبه ی فرهنگی اش مد نظر است. زیرا در کنار آن می توان نکاتی را از شهدا بیان کنیم و چون اینترنت مختص افراد مذهبی نیست؛ لذا وجود این دست مطالب در اینترنت بسیار واجب و ضروری است.
محتوا:
محتوای برگزاری یادواره مهمترین بخش است. زیرا یادواره انجام وظیقه نیست بلکه انجام تکلیف است. در وظیفه آدمی شاید کمی قصور کند ولی در انجام تکلیف باید هر آنچه در اختیار داریم را بگذاریم تا آن چه باید بشود ، بشود. از طرفی دیگر ما باید تا عمر داریم یاد شهدای دفاع مقدس را گرامی بداریم ، نمی شود با کار های تکراری این رسالت را به انجام برسانیم. پس با پرداختن به محتوا و کارهای جانبی یادواره باید رسالت خود را به خوبی هر چه تمام تر انجام دهیم.
1. قاری : سعی کنیم از قاری تراز اول استفاده کنیم تا در همان ابتدا حال و هوای مراسم تغییر کند.
نکته : قبل از اذان در تلویزیون نوایی پخش می شود چه خوب است که آن را بگیریم و قبل از خواندن قرآن آن را پخش کنیم. (حال و هوای قرآن گرفته ام)
2. مجری : فردی باشد که خود با شهدا آشنا و لحن مذهبی گونه ی شیرینی داشته باشد.
3. مدعو : صفار هرندی – سردار کوثر – و ... بسته به این است که سیاست گذاری یادواره به چه سمت و سویی گرایش داشته باشد. فرهنگی یا سیاسی
4. ذکر خاطره : این امر می تواند حتی توسط یکی جوان ها ولی به صورت تئاتر و نمایش برگزار شود.
5. سرود : نیازمند شعری قوی است.
پیشنهاد : سرودی پیدا شود و چند نفری آن را تمرین کنند و در انتهای مجلس جمع خوانی شود. باید خود سرود بر روی کاغذ نوشته شده باشد و به تمامی افرادی که در یادواره شرکت می کنند داده شود. مثل مراسم هایی که در حسینیه امام خمینی (ره) در حضور مقام معظم رهبری برگزار می شود.
6. کلیپ : دوحالت دارد. یک حالت در خصوص شهدایی است که یادواره در خصوص آن هاست. و دوم کلیپی در خصوص دفاع مقدس است.
نکته : از طرفی چون می خواهیم به سمت و سوی یادوراه های دهه ی سوم نزدیک شویم می توانیم از کلیپ های حزب الله لبنان و فلسطین نیز بهره ببریم. چرا که باید بگوییم آن ها ادامه دهنده ی راه شهدای هشت سال دفاع مقدس اند.
7. ایستگاه بلوتوث صلواتی : می توان در داخل حیاط ایستگاهی با نام بلوتوث صلواتی تشکیل داد و در آن جا به بلوتوث کلیپ شهدا ، نوای شهدا و ... پرداخت. کلیپ های حزب الله هم خوب است. چه خوب است که کلیپ های پخش شده در یادواره را برای موبایل آماده کرد و در آنجا به افراد شرکت کننده داد.
8. خواندن دلنوشته : دلنوشته ای اثر گذار که دل همه را به سوی دفاع مقدس بکشاند و از او سخن بگویند. باید به گونه ای خوانده شود که دل افراد حاضر در یادواره بشکند و یاد آن دوران بیفتند. این جای مراسم بسیار مهم است.
9. هدیه : هدیه ی به چند بخش تقسیم بندی می شود :
1. Cd مولتی مدیا شهدا (اگر درست کرده اید)
2. وصیت نامه های شهدا
3. خودکار
4. پوشه
5. هدیه ای کوچک ولی خاص ( باید در مهستان به دنبال آن باشیم)
10. نمایشگاه : بخش نمایشگاه را در خارج از مسجد می توان درست کرد. باید برای نمایشگاه امسال سعی کنیم فکری نو داشته باشیم و برای تهیه ی آن زمان بیشتر خرج نماییم. برای هرچه بهتر شدن این قضیه می توانیم به نمایشگاه های دائمی دفاع مقدس سر بزنیم تا ایده های نو را بدست آوریم.
11. تزئینات داخلی مسجد : باید هارمونیک باشد و همه ی تزئینات به همدیگر بخورد. نه یک مشرق و دیگری مغرب باشد.
12. فیلمبرداری: فیلمبرداری باید با وجود سه دوربین گرفته شود که این دوربین ها باید به ویدئوپرژکتورها نصب شده باشند و با همدیگر هماهنگ باشد. تغییر تصاویر و ....
13. گروه ساخت مستند از خود یادواره : ما باید در کنار این که یادواره را انجام می دهیم فیلم ها و عکس های مختلفی را از پشت صحنه ی این یادواره بگیریم تا هم در گزارشات از آن ها استفاده کنیم و هم در مولتی مدیای بعد از مراسم.
14. مولتی مدیای بعد از برگزاری یادواره شهدا : پس از برگزاری یادواره مولتی مدیای این مراسم ساخته خواهد شد تا در دسترس مردم نیز قرار گیرد. طراحی این مولتی مدیا باید از هم اکنون آغاز گردد تا بعد از مراسم خیلی سریعتر از زمان ممکن چاپ شده و به دسترس عموم برسد. این کار فرهنگی است نه اطلاع رسانی پس باید به آن پرداخت.
15. بخش پیشنهادی : دو بخش دیگر برای اضافه کردن به سین برنامه می توان در نظر داشت :
1. آواز خوانی : فردی را که چند سالیست آواز خوانی می کند را دعوت کنیم تا در مراسم یکی از شعر هایی مورد نظر ما را به صورت سحر خوانی بخواند. این نوع خواندن دل و جان را صفا می دهد.
2. تئاتر : نمی دانم چه تئاتری ولی باید دیگر وارد این تیپ کارهای فرهنگی در یادوراه های شهدا بشویم.
ببخشید سرتون و درد آوردم